Po svim političkim i ideološkim oznakama, trenutni sukob na Bliskom istoku je sudar dva kleronacionalizma umočena u krv i tlo.

Palestinski je određen islamizmom i antisemitizmom, dok izraelski oblikuju cionizam i islamofobija. Najvažniji ideološki saveznici i partneri jednih i drugih su iranske mule i američki evanđelisti, dvije smjene iste straže radikalne desnice. 

Ostatak desnice je jednako jasno podijeljen po toj liniji.

Islamofobi su jednoglasno za to da nestanu Palestinci, antisemiti isto to priželjkuju Jevrejima. Ranije pomenuti evanđelisti takođe žele smrt Jevrejima, ali tek kada se ostvare određena biblijska proročanstva, nakon kojih žele smrt svima, uključujući i sebe. 

Toliko o desnici, kojoj se svašta može zamjeriti, osim sposobnosti da nas ne iznenadi.

Chose your war criminal 

Ne ulazeći u pravo i potrebu svakog pojedinca da se odredi prema ratnim metodama i zločinima koje Hamas, Hezbolah i IDF dosljedno čine, pitam se otkud sveopšte, sistemsko i uniformno, svrstavanje ljevice na stranu Palestinaca i nasuprot Izraela; otkud ljevica uopšte u onome što je, da parafraziram Amosa Oza, nekad bio sukob dviju strana koje su obje bile u pravu, a tokom vremena postao sukob dviju strana koje su obje u krivu?

Šta ljevičar, koji je još kao tinejdžer učestvovao na skupovima podrške Palestini, družio se sa palestinskim studentima, živeći u SFRJ, koja  je obilježavala Dan solidarnosti sa narodom Palestine, decenijama prije nego je UN taj dan uvrstio u svoj kalendar, ima reći o tome?

Za početak, može izaći iz okvira svog iskustva. 

Pa izađimo, drugovi i drugarice, u laganu šetnju u osvit oktobarske revolucije:

Yevsektsiya

U jesen 1918. godine, formirana je jevrejska sekcija Komunističke Partije Sovjetskog Saveza. Misija, javno proklamovana u njenom službenom glasilu Der Emes, je bila “Uništenje jevrejskog načina života, cionističkog pokreta i hebrejske kulture” (kraj citata). Евсекция je bila toliko uspješna u svome zadatku da je 1929. podine prestala potreba za njenim postojanjem. 

Prigodno, par godina poslije gašenja, njeno rukovodstvo je gotovo u cijelosti pozatvarano i pobijeno u prvom talasu Staljinovih čistki. 

Paralelno sa kulturnim odvijao se politički obračun. Prvo boljševika sa menjševicima, zatim sa Lavom Trockim. Početkom pedesetih su zatvorene sve jevrejske kulturne institucije, a Jevreji isključeni iz sistema odlučivanja sovjetske Komunističke partije. Usred takozvane “Doktorske zavjere” u kojoj su brojni ljekari, dominantno Jevreji, optuženi za pripremanje atentata na sovjetske državne i partijske zvaničnike, Staljin je, u decembru 1952, održao govor partijskom politbirou, u kojem je sve jevrejske nacionaliste proglasio agentima američkog obavještajnog aparata. Jevrejsko pitanje u Sovjetskom savezu je trebalo biti riješeno masovnim preseljenjem stanovništva u Sibir, koje, samo zbog Staljinove neočekivane smrti, nije ostvareno. 

Kod Gaze skreni desno. Ne zaboravi uključiti lijevi žmigavac

Preokret dolazi njemačko-sovjetskom podjelom Poljske, septembra 1939. godine, nakon čega se broj Jevreja pod kontrolom SSSR povećava sa tri na skoro pet miliona, te Hitlerovim napadom na SSSR dvije godine kasnije, čime Staljin i Jevreji dobijaju zajedničkog neprijatelja. Započinju tajni pregovori sa Svjetskim Jevrejskim Kongresom koji se bave pitanjem preseljenja izbjeglica iz Poljske i Čehoslovačke u Palestinu. Govor Andreja Gromika na zasjedanju Generalne Skupštine UN, 28. aprila 1947, je praktično otvorio vrata za jednoglasno proglašenje države Izrael. Saradnja ide toliko daleko da, u trenutku kada počinje napad Arapske lige na tek proglašenu državu Izrael, jedino oružje koje Izraelci uspijevaju nabaviti, uz prećutnu Staljinovu saglasnost, dolazi iz Čehoslovačke. Obzirom na Staljinov politički oportunizam i pragmatizam, to nije nelogično. SSSR tih godina pokušava da nađe svoje mjesto na novoj svjetskoj mapi utjecaja. Žongliranje između cionista i Arapske lige je bilo kupovina vremena, uzrokovana nedostatkom vizije.

Amerika i Engleska biće zemlja proleterska, čuj mene projevrejska

Postojao je i jedan ideološki razlog za sovjetsku podršku novoosnovanoj državi. Kibuci su praktična demonstracija Marksove ideje “svakome prema potrebama”, kao završne faze komunizma i Josif Visarionovič je imao razloga da vjeruje kako će Izrael postati prva socijalistička zemlja tog dijela svijeta i da će taj socijalizam preliti na susjedne zemlje. Međutim, nije se dalo. Izraelski komunizam je ostao na lokalnom, kibučkom nivou. Na državnom nivou Izrael se odlučio za višepartijski sistem zapadne demokratije, i što je još gore, svoju sudbinu direktno vezao za SAD. Drug Staljin se potom vraća na fabričke postavke, odnosi između cionizma i SSSR se hlade i za samo 3 godine ponovo postaju otvoreno neprijateljski. Od ljeta 1952, država Izrael je trn u oku realsocijalističke ljevice koja je pod čvrstom sovjetskom čizmom.

S druge strane, SFRJ, utočište ljevičara drukčijeg pogleda na svijet, je prekinula diplomatske odnose sa Izraelom nakon šetstodnevnog rata 1967. Time, i u krugu nesvrstanih i u krugu samoupravljača, država Izrael postaje simbol sveg kolonijalnog zla na planeti.

Uloga Riblje Čorbe u svetskoj revoluciji

Nakon američkog povlačenja iz Vijetnama, “End the War Now!” je zamijenila “Free Palestine!”, kao opšti slogan lijevog populizma, koji se od desnog populizma razlikuje samo po bojama kojim ispisuje grafite, plakate i transparente. Okupljanja pod tom parolom su postala mjesta pražnjenja frustracija, druženja i, zašto ne priznati, dobre zabave revoluckaste omladine. 

Progon Palestinaca od strane Egipta, Jordana, Iraka i Kuvajta je, prilikom tih okupljanja, prešućen. 

Višegodišnja blokada Jemena od strane Saudijske Arabije, zbog čega je više desetina hiljada civila umrlo, što od gladi, što zbog nedostataka medicinskog materijala, također prešućena. 

Sovjetska invazija Afganistana, prešućena.

Sve što se nije uklapalo u zadani narativ, prešućeno.

Forsiranje opštih mjesta često vodi u tragikomične situacije. Na primjer, najveća ideološko-aktivistička travestija kojoj je pisac ovog ogleda prisustvovao je bio skup podrške narodu Palestine u Beogradu, osamdesetih godine prošlog vijeka, kada je, zagledan u gomilu transparenata koji su naglašavali bratstvo sa narodom Palestine, Bora Đorđević pjevao, a tridesetak hiljada ljutih a bezbrižnih duša za njim ponavljalo: 

“Ja bi’ se odrek’o rođene braće 

Za jedne čipkaste ženske gaće!”

Ljevica postmoderne: 100% Marks. 50% Karl, 50% Gručo

U godinama nakon raspada SSSR-a, veliki dio ljevice, koja je nosila baklju klasne borbe i zalagala se za prava radnika i obespravljenih, pretvorio se u kvaziljevicu, koja će se po svaku cijenu boriti protiv utvrđenog društvenog poretka, ma kakav taj poredak bio. Mučeništvo su izjednačili sa pravedništvom, a jad sopstvenog neuspjeha su pretvorili u jal zbog tuđeg uspjeha. Nekadašnji kult pobjede, koji je išao dotle da za Staljinovog života nisu objavljeni gubici SSSR u Domovinskom ratu (“kakva je to pobjeda ako je nas poginulo pet puta više nego Nijemaca”), zamijenjen je kultom žrtve, koji je samo korak od kulta smrti koji gaje Hamas, Hezabolah i već dvaput pomenuti evanđelisti. 

Liberté, égalité, licemjerité

Ogroman broj samozaljubljenih KGBnostalgičara, koji su otišli toliko lijevo da su sami sebi došli sa desne strane, ne podržava Palestince zato što im ih je žao, nego iz mržnje prema zapadu, ovom prilikom oličenom u Izraelu, a trajno oličenom u EU i SAD, koje doživljavaju kao vrhovno zlo i čiju propast priželjkuju.  

Dugi period ispiranja mozga je doveo do toga da se potkovica savila do kraja i da desničari, koji otvoreno mrze Jevreje, spaljuju sinagoge. I knjige. I zastave sa Davidovom zvijezdom, uzvikujući: “Smrt Jevrejima!”. Dok ljevičari, koji navodno ne mrze Jevreje, zastave pale uzvikujući:

“Od rijeke, sve do mora

Palestine biti mora!”

Brzina sagorjevanja je ista.

Plamenko Muratović